Veel bedrijven gebruiken algemene voorwaarden. Helaas wordt vaak lichtzinnig gedacht over het gebruik daarvan. Regelmatig krijg ik de vraag of ik snel even naar algemene voorwaarden wil kijken. Ook komt regelmatig voorbij dat iemand algemene voorwaarden van bijvoorbeeld de concurrent van internet heeft geplukt en dan krijg ik vervolgens de vraag of het bedrijf deze algemene voorwaarden ook kan gebruiken. Maar passen de algemene voorwaarden wel echt bij uw bedrijf?
In algemene voorwaarden worden belangrijke zaken geregeld, zoals de (beperking van) aansprakelijkheid, levering of uitvoering, klachten en garanties, zekerheden en eigendomsvoorbehoud, en het toepasselijk recht op de overeenkomst. Uw bedrijf is uniek en is anders dan de concurrent. Uw werkwijze zal ook anders zijn. Het ene bedrijf legt afspraken vast in een dik contract. Het andere bedrijf legt afspraken vast in Whatsappberichten. Wellicht maakt u andere afspraken over de levering van bestellingen. Ook kan het zijn dat u andere risico’s heeft. U kunt lagere of hogere risico’s hebben. Daarom is het ook belangrijk dat uw algemene voorwaarden aansluiten bij uw bedrijf.
Nog een aantal andere belangrijke punten: passen de algemene voorwaarden ook bij uw bedrijfs- en of commerciële filosofie? En passen uw algemene voorwaarden bij uw klanten?
Algemene voorwaarden kunnen zo worden opgesteld dat alles helemaal is dichtgetimmerd. Maar is dat commercieel handig? Ik heb wel eens de opdracht gekregen om algemene voorwaarden te beoordelen die ontzettend kopersonvriendelijk waren. Het bedrijf kwam met de opmerking dat ze regelmatig discussies hadden over de algemene voorwaarden. Gelet op de kopersonvriendelijke voorwaarden was dit niet vreemd. Het bedrijf had regelmatig discussies, terwijl algemene voorwaarden juist bedoeld zijn om niet over elk detail hoeven te onderhandelen.
In algemene voorwaarden zie je bijvoorbeeld weleens staan dat alle aansprakelijkheid wordt uitgesloten. Dat bedrijf is dus nergens aansprakelijk voor. Heeft het bedrijf iets fout gedaan, dan blijft de klant dus met lege handen achter. Erger nog, de klant blijft misschien wel met behoorlijke schade zitten. Is het gelet op uw soort klanten commercieel handig om alle aansprakelijkheid uit te sluiten? Of rennen klanten dan weg, wil niemand zaken met u doen of lijdt u reputatieschade? Mag u alle aansprakelijkheid wel uitsluiten? Verkoopt u aan consumenten, dan gelden er andere of strengere regels dan in het geval u verkoopt aan zakelijke klanten. In algemene voorwaarden kan uw aansprakelijkheid en dus uw risico’s worden beperkt op een manier dat dit commercieel en wettelijk gezien past bij uw bedrijf en bij uw klanten.
Linksom of rechtsom, algemene voorwaarden zijn een van de belangrijkste onderdelen van een contract en het opstellen daarvan blijft maatwerk.
Heeft u goede algemene voorwaarden, dan bent u er nog niet. U wilt ook graag dat u een beroep kan doen op uw algemene voorwaarden als dit nodig mocht zijn. U moet er dus voor zorgen dat de algemene voorwaarden ook onderdeel zijn van de overeenkomst die u wilt sluiten. Het Burgerlijk Wetboek regelt hoe dit moet gebeuren.
Aan twee vereisten zal moeten zijn voldaan:
Vóór of bij het sluiten van de overeenkomst moet duidelijk worden gemaakt dat algemene voorwaarden van toepassing zijn. Dit kan zowel mondeling, schriftelijk als elektronisch. Belangrijk is dat u kunt bewijzen dat duidelijk is gemaakt dat algemene voorwaarden van toepassing zijn.
Vaak wordt in een contract opgenomen dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Dit is de beste manier om duidelijk te maken (en te bewijzen) dat algemene voorwaarden van toepassing zijn.
Maar wat nu als afspraken niet in een contract worden vastgelegd of men vergeet in het contract op te nemen dat algemene voorwaarden van toepassing zijn?
In communicatie voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst kan ook duidelijk worden gemaakt dat algemene voorwaarden van toepassing zijn. Vóór het sluiten van een overeenkomst kan door middel van bijvoorbeeld e-mails, offertes, opdrachtbevestigingen, andere contractdocumentatie of facturen (voor eerdere leveringen of verrichte diensten) duidelijk worden gemaakt dat algemene voorwaarden van toepassing zijn.
Een stilzwijgende of impliciete verwijzing naar algemene voorwaarden is vaak onvoldoende. Hetzelfde geldt voor een enkele vermelding op een factuur ná het sluiten van de overeenkomst. De klant moet de algemene voorwaarden namelijk wel hebben aanvaard. Daarvoor moet voor de klant duidelijk zijn dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Wordt na het sluiten van de overeenkomst pas duidelijk dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn, dan heeft de klant de algemene voorwaarden – in de meeste gevallen – niet aanvaard. Anders gezegd, als u bent vergeten de algemene voorwaarden tijdig van toepassing te verklaren, dan kunt u niet achteraf (eenzijdig) bepalen dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn.
De algemene voorwaarden moeten dus van toepassing worden verklaard en de klant moet dit ook aanvaarden. De klant moet hiermee instemmen. Dit kan expliciet. Bijvoorbeeld door ondertekening van een contract. Het kan ook stilzwijgend. Bijvoorbeeld door uitvoering van de overeenkomst zonder protest.
Zijn de algemene voorwaarden duidelijk en tijdig van toepassing verklaard en heeft de klant de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden aanvaard, dan bent u er nog niet helemaal. U dient de klant ook een redelijke mogelijkheid te geven om van de algemene voorwaarden kennis te nemen.
De klant is een redelijke mogelijkheid geven om kennis te nemen van algemene voorwaarden als u de algemene voorwaarden vóór of bij het sluiten van de overeenkomst:
Sluit u fysiek een contract en worden de algemene voorwaarden digitaal toegestuurd of wordt bekend gemaakt dat digitaal kennis kan worden genomen van de algemene voorwaarden, dan moet de klant hiermee wel uitdrukkelijk instemmen.
Heeft de klant geen redelijke mogelijkheid gekregen om kennis te nemen van de algemene voorwaarden, dan zijn de algemene voorwaarden vernietigbaar. De klant kan dan de algemene voorwaarden laten vernietigen door een rechter. Dit heeft tot gevolg dat u geen beroep meer kan doen op de algemene voorwaarden. U kan in dat geval ook geen beroep doen op bijvoorbeeld het beding in de algemene voorwaarden waarmee uw aansprakelijkheid wordt beperkt. Vernietiging van algemene voorwaarden kan dus ernstige gevolgen hebben.
Worden algemene voorwaarden niet goed van toepassing verklaard, niet aanvaard door de klant of wordt de klant geen redelijke mogelijkheid gegeven om kennis te nemen van de algemene voorwaarden, dan kunnen de gevolgen dus groot zijn. Het inwinnen van juridisch advies is dan ook onontbeerlijk. Algemene voorwaarden opstellen blijft maatwerk. Daarom wil ik ook graag eerst uw bedrijf en uw werkwijze leren kennen, zodat we samen een voor u op maatgemaakte set algemene voorwaarden kunnen opstellen, die past bij uw bedrijf.
Enkele praktische tips:
Heeft u vragen over algemene voorwaarden of wilt u algemene voorwaarden laten opstellen, neem vrijblijvend contact op met Exterkate Advocatuur. Maikel Exterkate is te bereiken op +31614891468 of maikel@exterkate-advocatuur.nl. Aarzel niet om een Whatsappbericht te sturen en Maikel belt u zo snel mogelijk.
Ik ben Maikel Exterkate, advocaat met bijna 20 jaar ervaring in het oplossen van geschillen en het voeren van procedures in b2b-relaties. Of het nu gaat om zaken bij de rechtbank, in hoger beroep, kort geding of de Raad van Arbitrage in Bouwgeschillen, ik beschik over uitgebreide kennis en praktijkervaring. Neem gerust vrijblijvend contact op om te bespreken wat ik voor u kan betekenen.