In de bouwwereld wordt veel gebruik gemaakt van algemene voorwaarden. Denk bijvoorbeeld aan de bekende standaardvoorwaarden UAV 2012, UAV-GC of DNR of de eigen algemene voorwaarden van aannemers. Grote opdrachtgevers gebruiken ook vaak hun eigen algemene inkoopvoorwaarden.
Beschikt een partij over algemene voorwaarden, dan wil dit niet zeggen dat deze ook automatisch onderdeel zijn van het bouwcontract of andere overeenkomsten. Algemene voorwaarden zijn pas onderdeel als deze van toepassing worden verklaard en de andere partij moet deze voorwaarden ook aanvaarden. Zijn de algemene voorwaarden van toepassing, dan ben je er nog niet. Uitzonderingen daargelaten, moet de andere partij een redelijke mogelijkheid geboden krijgen om kennis te nemen van de voorwaarden. Als dit niet gebeurt, dan zijn de algemene voorwaarden vernietigbaar.
Het kan zijn dat beide partijen algemene voorwaarden gebruiken en beiden hun algemene voorwaarden van toepassing verklaren. Dan is er sprake van de zogenoemde ‘battle of forms’. De vraag is dan welke voorwaarden van toepassing zijn.
Zijn door beide partijen algemene voorwaarden van toepassing verklaard, dan bepaalt de Nederlandse wet dat de algemene voorwaarden van de partij die als eerste naar haar algemene voorwaarden heeft verwezen, van toepassing zijn. Of, zoals het in de Nederlandse wet staat, aan de tweede verwijzing komt geen werking toe. Voorwaarde is wel dat bij de tweede verwijzing niet ook de toepasselijkheid van de verwijzing naar de andere algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand is gewezen. Anders zijn toch de algemene voorwaarden van de partij die als tweede heeft verwezen naar algemene voorwaarden, van toepassing.
Wil je niet dat de algemene voorwaarden van de andere partij van toepassing zijn, dan moet je uitdrukkelijk van de hand wijzen. Let op, een vermelding in de eigen algemene voorwaarden dat de algemene voorwaarden van de andere partij niet van toepassing zijn, is onvoldoende. Dit is namelijk niet uitdrukkelijk. De afwijzing kan bijvoorbeeld in de overeenkomst worden opgenomen of in correspondentie voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst.
Zijn de algemene voorwaarden waar als eerste naar is verwezen goed van de hand gewezen, dan zal de andere partij daar weer tegen op dienen te komen. Anders verliest deze partij de ‘battle of forms’ en zijn de algemene voorwaarden van andere partij dus van toepassing.
In andere landen of in internationale verhoudingen zal de ‘battle of forms’ vaak volgens andere regels worden beslecht. Duitsland, België, Frankrijk en Oostenrijk hanteren bijvoorbeeld de ‘knockout-rule’. Deze regel brengt met zich mee dat bij een battle of forms geen van beide sets algemene voorwaarden gelden, maar enkel de bepalingen die met elkaar overeenstemmen. In Engeland geldt weer de ‘last shot-rule’ en houdt in dat de algemene voorwaarden gelden waarnaar als laatste wordt verwezen.
De ‘battle of forms’ kan eenvoudig tot een patstelling leiden als beide partijen blijven volhouden alleen op eigen voorwaarden zaken te willen doen. Daardoor ontstaat dus een probleem en dit kan ertoe leiden dat partijen geen zaken willen doen, een van de partijen opgeeft en toegeeft, of partijen vallen terug op de regels van het recht. Het is belangrijk om in een dergelijk geval goed juridisch advies in te winnen. Het zou commercieel gezien zonde zijn om een mooie deal te laten schieten, omdat er een patstelling is ontstaan. Net zo ‘zonde’ zou het zijn als een van de partijen opgeeft en daardoor in een slechtere positie komt te verkeren dan nodig. Hoewel de benaming ‘algemene voorwaarden’ iets anders suggereert, zijn ook algemene voorwaarden onderhandelbaar.
Heeft u vragen over algemene voorwaarden of wilt u algemene voorwaarden laten opstellen of beoordelen, neem vrijblijvend contact op met Exterkate Advocatuur. Maikel Exterkate is te bereiken op +31614891468 of maikel@exterkate-advocatuur.nl. Stuur gerust een Whatsappbericht en Maikel zal u snel bellen.
Ik ben Maikel Exterkate, advocaat met bijna 20 jaar ervaring in het oplossen van geschillen en het voeren van procedures in b2b-relaties. Of het nu gaat om zaken bij de rechtbank, in hoger beroep, kort geding of de Raad van Arbitrage in Bouwgeschillen, ik beschik over uitgebreide kennis en praktijkervaring. Neem gerust vrijblijvend contact op om te bespreken wat ik voor u kan betekenen.